Zijn manegehouders en trainers aansprakelijk voor schade door een paard?

Wat je moet weten over aansprakelijkheid bij bedrijfsmatig gebruik van paarden
Als eigenaar van een paard ben je in principe aansprakelijk voor schade die jouw paard veroorzaakt. Maar wat als jouw paard wordt getraind door een professional? Of wordt ingezet voor manegelessen? In bepaalde gevallen verschuift de aansprakelijkheid van de eigenaar naar de bedrijfsmatig gebruiker en dat heeft grote juridische gevolgen.
In deze blog leg ik als hippisch advocaat uit wanneer een manege of trainer juridisch verantwoordelijk is voor schade door een paard en wat je kunt doen om risico’s te beperken.
Wanneer is niet de eigenaar, maar de bedrijfsmatig gebruiker van het paard aansprakelijk?
De wet maakt een belangrijk onderscheid: als een paard bedrijfsmatig wordt gebruikt door een ander dan de eigenaar, dan is die bedrijfsmatige gebruiker aansprakelijk. Dit is bijvoorbeeld het geval bij:
- Een manegebedrijf dat een paard gebruikt voor lessen, terwijl het paard eigendom is van een klant;
- Een trainer of hippisch ondernemer die een paard zadelmak maakt of traint in opdracht van de eigenaar.
In deze situaties gaat het risico van aansprakelijkheid dus over op degene die het paard bedrijfsmatig inzet.
Wat zegt het Loretta-arrest van de Hoge Raad?
Een belangrijke juridische uitspraak hierover is het zogeheten Loretta-arrest (2011).
Een meisje (Marloes) van tien jaar oud werd in het gezicht getrapt door een paard dat eigendom was van meneer X, maar op dat moment werd getraind door manege Y. Het paard liep na de training los in de bak en het incident vond plaats op het terrein van de manege. De ouders van Marloes stelden de eigenaar aansprakelijk, maar de Hoge Raad oordeelde anders: de manege was aansprakelijk, omdat zij het paard bedrijfsmatig gebruikte.
Waarom verschuift de aansprakelijkheid voor een paard bij bedrijfsmatig gebruik?
De gedachte hierachter is juridisch én praktisch:
- Een slachtoffer mag ervan uitgaan dat degene die het paard gebruikt, ook verantwoordelijk is;
- De bedrijfsmatige gebruiker handelt voor eigen gewin en kan zich verzekeren tegen aansprakelijkheid;
- Het gaat om een ‘eenheid van onderneming’: het paard wordt ingezet binnen de professionele activiteiten van het bedrijf.
Deze aansprakelijkheid verschuift dwingend. Het slachtoffer hoeft dus niet te kiezen tussen eigenaar of gebruiker; de aansprakelijkheid ligt bij de bedrijfsmatige gebruiker.
Geldt dit ook voor pensionstallen of opfokbedrijven?
Nee. In het geval van pensionstalling of opfok wordt het paard niet bedrijfsmatig gebruikt, maar slechts ‘bewaard’. De eigenaar blijft dan gewoon aansprakelijk voor schade veroorzaakt door het paard.
Wordt altijd de volledige schade vergoed?
Niet per se. In veel gevallen geldt er een gedeeltelijke toerekening van schade, zeker bij activiteiten met een verhoogd risico zoals paardrijden. Denk aan:
- Eigen schuld van het slachtoffer;
- Specifieke risico’s die bekend zijn bij het betreden van een stal of bak;
- Contractuele uitsluitingen in algemene voorwaarden.
De exacte verdeling van aansprakelijkheid is afhankelijk van de omstandigheden van het geval.
Hoe kun je als manegehouder of trainer je risico beperken?
- Zorg voor een goede verzekering
Verzeker je tegen schade veroorzaakt door paarden die je bedrijfsmatig gebruikt.
- Sluit duidelijke overeenkomsten met klanten
Leg afspraken vast over risico’s, aansprakelijkheid en het gebruik van het paard.
- Gebruik duidelijke algemene voorwaarden
Beschrijf hierin expliciet wat de risico’s zijn van omgang met paarden.
Hulp nodig bij aansprakelijkheidskwesties in de hippische sector?
Heb je als hippisch ondernemer, trainer of manegehouder vragen over aansprakelijkheid bij een incident? Of wil je jouw juridische documenten laten toetsen of opstellen? Ik denk graag met je mee.
Neem vrijblijvend contact met mij op via